woensdag 24 juli 2013

Een dagje in Drenthe

Hallo ge-interesseerde bloglezers,

Anderhalve week geleden ben ik met 2 vrienden uit Groningen-stad in Drenthe geweest. We reden over landelijke weggetjes via Assen naar Rolde, ooit de oudste hoofdplaats van Drenthe geweest, voordat Coevorden en Assen dat werden. Achter de 15-e eeuwse kerk (te zien op foto 1 hier onderaan dit blogbericht) stopten we om de benen te strekken. Achter de kerk van Rolde staan 2 hunebedden. Die ziet u op foto 2 en 3 hier onderaan. Drenthe is sowieso bekend om zijn hunebedden. Daar staan er meer dan 50 van in deze provincie. Ze zijn gebouwd tussen 3300 en 2800 voor Christus. Daarmee zijn ze royaal ouder dan de pyramiden in Egypte, die vanaf circa 2000 voor Christus werden gebouwd. De hunebedden werden gebouwd door het Trechterbeker-volk. In de periode rond 3300 voor Christus waren zij overgestapt van de jacht op de landbouw. Dat was de reden waarom ze niet langer rondtrokken en zich dus op 1 vaste plek vestigden. En om dat te benadrukken en zo hun territorium aan te geven, bouwde elke Trechterbeker-gemeenschap of -stam in die periode zijn eigen hunebed waar ze hun doden in bijzetten. Die keien vonden ze ter plekke. Die waren oorspronkelijk afkomstig uit Scandinavie en waren tijdens de ijstijden door de gletschers naar onze streken vervoerd. Daarover heb ik lang geleden al een keer over geblogd, namelijk op 19 april 2011, getiteld: De Kruithof en het IJstijdenmuseum in Buitenpost.  Ik maakte ondertussen enkele foto's van de hunebedden achter de kerk van Rolde.
Toen we genoeg hadden gezien, stapten we in en reden verder naar Gieten. Daar gebruikten we een kop koffie met gebak op het terras bij restaurant Job. Op foto 4 ziet u mijn beide vrienden. Naast het restaurant lag een groot plein met erlangs een winkelcentrum. Vroeger heeft daar het spoorwegstation van Gieten gestaan, van 1905 tot 1972. Gieten had toen een spoorverbinding via Rolde naar Assen en had zo aansluiting met de rest van het Nederlandse spoorwegnetwerk. Achter dat station had ooit de vleesfabriek Udema gestaan. Die kon via die spoorlijn makkelijk zijn ingeblikte vlees naar het buitenland exporteren.
Nadat we onze koffie en gebak hadden afgerekend, stapten we in en reden we verder naar Borger. Noordelijk van Borger stopten we even in de berm van de oude rijksweg om de grafheuvel die daar midden in het weiland ligt, te bekijken. Die ziet u op foto 5. Op een boomstomp langs het fietspad parallel aan de oude rijksweg was een informatiebordje gespijkerd waarop stond te lezen dat deze grafheuvel uit circa 1700 voor Christus stamde. Ik had deze grafheuvel jaren geleden al een paar keren eerder gezien en gefotografeerd. Nu wilde ik mijn vrienden ook deze grafheuvel laten zien. Die vonden dat wel interessant. Verder herinner ik me dat het Drents Museum voor de verbouwing vorig jaar een vitrine heeft gehad met daarin tentoongesteld enkele vondsten uit die grafheuvel. Dit jaar heb ik die vondsten niet meer teruggezien in het heringerichte Drents Museum in Assen. Blijkbaar zijn ze nu opgeslagen in het depot.
Hierna reden we verder, reden Borger door en keerden via landweggetjes weer langzaam maar zeker terug naar Groningen-stad. Onderweg stopten we even in het dorp Anloo, vlak bij de Magnuskerk, gebouwd rond 1100. Die kerk ziet u op foto 6. U kijkt hier tegen de noordkant aan, zodat u het dichtgemetselde Noormannenpoortje en het ingemetselde sarcofaagdeksel daarboven kunt zien. Die kerk is trouwens niet vernoemd naar de niet-bestaande Friese held Magnus Forteman die rond 800 voor Karel de Grote Rome zou hebben veroverd en daarvoor als dank van Karel de Grote een aantal mythische rechten en keuren had ontvangen en van de paus het even mythische Magnusvaandel hebben gekregen. Die zouden na zijn terugkeer in Friesland in de Dom van Almenum zijn opgeslagen. Daar is in de huidige kerk van Almenum (zeg maar de Grote kerk in Harlingen) niets van terug te vinden. Neen, deze kerk in Anloo is vernoemd naar de heilige Magnus, bisschop van Trani, die was overleden in 251. Dat is dezelfde heilige naar wie de bekende Friezenkerk in Rome (gebouwd in 1141) is vernoemd. De Friezen verwarden eeuwen geleden die Magnus van Trani nogal eens met hun eigen helaas mythische held Magnus Forteman. Over die mythische Magnus Forteman heb ik vorig jaar al een keer geblogd, namelijk op 23 september 2012 onder de titel: Open Monumentendag 2012 in Harlingen.
Ook curieus is dat Anloo en Rolde stopplaatsen zijn geweest voor abt Emo op zijn lange reis van Wittewierum naar Rome en terug. Daarover heb ik vorig jaar ook geblogd op 10 mei 2012 onder de titel: Dag naar Woltersum en Wittewierum, met leestip. Die leestip betrof de roman Emo's labyrinth, van Ynskje Penning.
Ondertussen wandelde ik rond de kerk en maakte een aantal foto's (nogmaals: foto 6). Opmerkelijk is dat het schip van de kerk in Anloo was gebouwd van vulkanische tufsteen uit de Eifel, dat het koor (later) was gebouwd van baksteen, en dat de toren (met zijn typerende trapgevels en dakruiter) grotendeels was gebouwd van baksteen, maar blijkbaar later in twee fasen  is opgehoogd met tufsteen, en nog later weer verder opgehoogd met baksteen. Dat kun je ook zien aan het feit dat er galmgaten onder elkaar zitten in die toren.  Aan de noordkant van de kerk, in de tufstenen kerkmuur is een dichtgemetseld Noormannenpoortje te zien. Daarover heb ik al eerder geblogd, namelijk op 14 oktober 2012, onder de titel: Vervolg op Aduard, het kerkje van Fransum met zijn Noormannenpoortje. Daarin leg ik uit dat de term Noormannenpoortjes niet klopt, omdat de kerk zelf een eeuw na de Noormannentijd was gebouwd en dat deze noordelijke ingang ooit de ingang voor de vrouwelijke gelovigen is geweest en met de Reformatie rond 1580-1594 was dichtgemetseld. Boven dat dichtgemetselde Noormannenpoortje is een grote grijze steen te zien. Dat is de deksteen van een Middeleeuwse sarcofaag.
Vroeger, gedurende de Middeleeuwen werd jaarlijks op 19 augustus (de sterfdag van Magnus van Trani !) in Anloo voor de Magnuskerk de Etstoel gehouden. De Etstoel was een Middeleeuwse rechtbank die op verschillende plekken en tijden in Drenthe rechtdagen organiseerde en recht sprak. Tegenwoordig wordt de Etstoel nog steeds (rond de 19-e augustus) gehouden, maar nu om folkloristische en toeristische redenen. Dan maken de dorpelingen er een heel dorpsfeest van en verkleden zich in Middeleeuwse kleren en is het dorp gehuld in Middeleeuwse sferen.
Hierna stapten we weer in en reden terug naar Groningen-stad, waar we bij het NS-station afscheid namen en uit elkaar gingen en naar huis terugkeerden.







Geen opmerkingen:

Een reactie posten