vrijdag 26 december 2014

Vergeten 2 jubileums te memoreren

Hallo blogvolgers,

Even een melding tussen mijn vele blogstukjes door: Dit wordt mijn 206-e blogstukje. Daarmee ben ik vergeten dit jubileum te melden: Twee maanden geleden, op 5 oktober 2014 plaatste ik mijn 200-e blogstukje. Dat was mijn verslag over mijn Zomervakantie in Rotterdam. Daarom, bij deze meld ik dit jubileum-feit achteraf alsnog.
Er was nog een jubileum te melden rond mijn blogsite. Het is alweer 5 jaar geleden - om precies te zijn: in november 2009 - dat ik - binnen het kader van de cursus 23dingen, bedoeld om kennis te nemen van allerlei nieuwe mogelijkheden op het gebied van internet en social media - ben begonnen met bloggen. Ik blog nu al 5 jaar met plezier.
Ik heb in die 5 jaren veel wetenswaardigheden verteld over dorpen en steden waar ik een dagtocht of reis naar toe heb gemaakt. Ik combineerde dat vaak met een beschrijving van een plaatselijk museum dat ik dan had bezocht en dat ik dus warm aanbeval om ook te bezoeken. Daarnaast vertelde ik zo nu en dan ook allerlei andere historische of natuurwetenschappelijke wetenswaardigheden, of gaf ik een leestip voor een interessant boek.

Daarom heet mijn blogsite ook Herberts Wetenswaardigheden. Het is mijn collega's vaak opgevallen dat ik zoveel weet. Tsjaa. Ik lees ook ontzettend veel. Vroeger las ik veel romans (detectives, spionage, oorlog, avontuur), maar sinds circa 10 jaar juist veel informatieve boeken en tijdschriften. In veel gevallen betreft het geschiedenis. Natuurlijk over de Eerste Wereldoorlog, wat dit jaar extra aandacht krijgt omdat die 100 jaar geleden uitbrak. En ook over de Tweede Wereldoorlog, vooral over die ene week in mei 1940 in Nederland. Maar ook veel boeken over Rotterdam (waar ik geboren ben), en de omringende dorpen en regio's, omdat mijn voorouders daar vandaan komen (want ik doe ook al vele jaren aan stamboomonderzoek). En ja, ook over Friesland en Leeuwarden (omdat ik er woon). Dat leidt soms tot de vreemde situatie dat ik meer weet te vertellen over de hoofdstad van Friesland dan mijn collega's en kennissen (die er zijn geboren). Overigens heb ik datzelfde ook weleens meegemaakt met mijn familieleden in Rotterdam. En ik heb het zelfs ook meegemaakt met mijn kennissen in Groningen-stad.
Omdat ik zoveel weet, noemden mijn collega's mij al in de jaren 80 een wandelende encyclopedie.


De eerste Encyclopedie werd tussen 1750 en 1772 samengesteld en geschreven door de bekende Franse schrijver en Verlichtings-filosoof Denis Diderot (1713-1784), samen met zijn collega Jean le Rond D Alembert (1717-1783). Daarmee wilden zij alle toenmalig bekende kennis verzamelen en vastleggen voor het nageslacht om te voorkomen dat die kennis verloren zou gaan. Dat werd een trend. In 1870 werd er een begin gemaakt met de uitgave van een Nederlandse encyclopedie. Die werd samengesteld en geschreven door de bekende doopsgezinde dominee Anthony Winkler Prins (1817-1908). Hierboven op foto 1 ziet u zijn standbeeld in Veendam staan. Dat beeld staat daar voor de vroegere HBS in Veendam. In dat schoolgebouw is tegenwoordig het Veenkoloniaal Museum gevestigd. Dat is een zeer interessant museum (aanrader!) over de geschiedenis van Veendam en het omringende veengebied vanaf de prehistorie tot nu, en over de veenkoloniale scheepvaart vanuit dat veengebied langs alle Europese kustgebieden. In 1882 rondde Anthony Winkler Prins de enorme klus af en presenteerde hij een 16-delige encyclopedie. In latere jaren werd die van tijd tot tijd aangevuld en herzien en opnieuw uitgegeven. De 9-e en voorlopig laatste uitgave was in de periode 1990-1993; die bestond uit 26 delen. Daar valt ook nu nog heel veel kennis en wetenswaardigheden uit te halen.
Ook in de omringende landen kwam men op het idee om een encyclopedie te schrijven. Zo ontstond al vanaf 1768 de Encyclopedia Brittanica. En gedurende de hele 19-e eeuw werd in Duitsland de steeds dikker wordende Brockhaus Encyclopedie door de Uitgeverij Brockhaus te Leipzig uitgegeven. En vanaf 1926 werd in Sovjet-Rusland de Grote Sovjet Encyclopedie uitgegeven. Zo gebeurde dat ook in veel andere landen.
Met de komst van internet ontstond er in 2001 een nieuwe mogelijkheid: de wikipedia, waarvan het internet-adres luidt: http://nl.wikipedia.org . In die internet-encyclopedie is nog veel meer informatie te vinden dan in de gedrukte Winkler Prins. Bovendien kan in de wikipedia informatie ook snel worden aangevuld met nieuwe informatie. Iets wat met een gedrukte encyclopedie lastiger is te doen. Inderdaad: Alle informatie in dit blogstukje heb ik kunnen vinden in de wikipedia. Zelf sta ik zo nu en dan ook versteld over hoeveel informatie over zoveel zeer verschillende onderwerpen daarin te vinden is. En als je op een van de talen klikt in de kolom helemaal links van de internetsite van de wikipedia, dan krijg je vaak meer informatie (in het Engels of Duits of andere talen) dan in het Nederlands, al is dat vaak ook afhankelijk van het onderwerp. Onderwerpen met betrekking tot Duitsland worden in de Duitstalige wikipedia natuurlijk uitgebreider behandeld dan in de Nederlandse wikipedia. En voor onderwerpen met betrekking tot Groot-Brittannie geldt natuurlijk hetzelfde. En dat geldt natuurlijk ook voor alle andere taalgebieden. Terwijl Nederlandse onderwerpen in de Engelstalige of Duitstalige wikipedia natuurlijk minder uitgebreid worden besproken.


Ik heb de afgelopen jaren gemerkt dat velen mijn blog volgen en met belangstelling lezen. Maar het is me ook vaak opgevallen dat maar weinigen erop reageren. Dat vind ik toch wel jammer. Gelukkig zit er een tellertje op mijn blogsite, zodat ik kan zien hoeveel bezoekers op mijn blogsite komen. En daaraan kan ik zien dat er veel belangstelling is voor mijn verhalen vol wetenswaardigheden. Daarom zal ik ook volgend jaar doorgaan met bloggen.
Maar nu komen eerst de feestdagen van Kerst en oud-en-nieuwjaar. Vandaar foto 2: de kerstboom die in de fraai gerestaureerde stationshal van het Hoofdstation Groningen staat. Tot volgend jaar, met nog meer blogberichten van mij vol interessante wetenswaardigheden.

zondag 21 december 2014

Meer over de Blaak en de Gedempte Binnenrotte in Rotterdam

Hallo Blogvolgers,

Er valt veel meer te vertellen over de diverse panden die langs de Gedempte Binnenrotte en de Blaak staan. Niet alleen over de Markthal, waar ik in mijn vorige blogstukje van 14 december 2014 (hier direct onder) over vertelde.

Hieronder ziet u foto 1, die ik gemaakt heb in de zomer van 1993 (!), vanaf de bovenste etage van de Centrale Bibliotheek op de hoek van de Hoogstraat met de Gedempte Binnenrotte. Daarop ziet u langs de zuidkant van de Hoogstraat nog een rij panden staan. In de verte ziet u de Groene Theedoek, de grote kantoortoren met de groene glazen gevel. Officieel is dat het WTC, dat naast de beurs (herkenbaar aan het smalle torentje er naast) aan de Coolsingel staat. Op de voorgrond ziet u de Gedempte Binnenrotte, die zich uitstrekt tot aan de Blaak (links niet zichtbaar op de foto). Op het Luchtspoor (uit 1877) ziet u juist een trein voorbij denderen. Dat ging altijd gepaard met zeer veel geluidsoverlast. Ik ben blij dat ik toen in de zomer van 1993 deze foto heb gemaakt, want in september 1993 werd de Willemspoortunnel in gebruik genomen en werd daarna het bovengrondse spoorwegviaduct (in Rotterdam Luchtspoor genoemd) gesloopt. Ik heb al eerder over dit Luchtspoor geblogd, namelijk op 17 mei 2014, onder de titel: Het Nieuwe Rotterdam Centraal Station. De hier onder staande foto is dus een historische foto.


Op foto 2 hier onder ziet u dezelfde Gedempte Binnenrotte weer, maar dan 16 jaar later, in 2009. Nu was er wel ruimte voor de dagelijkse markt op de Gedempte Binnenrotte. Alleen ontbreekt nu het Luchtspoor. Het zorgt duidelijk voor meer ruimte op het plein. De spoorlijn loopt nu door de Willemspoortunnel, 10 meter diep onder de grond. Ook daar heb ik al eerder iets verteld, compleet met een foto van het NS-station Blaak, in een eerder blogstukje, namelijk dat van 5 oktober 2014 getiteld: Zomervakantie in Rotterdam. Verder ziet u dat de panden aan de zuidkant van de Hoogstraat zijn gesloopt. Dat was in verband met de aanstaande bouw van de Markthal. En opnieuw ziet u duidelijk in de verte weer de Groene Theedoek. En rechts daarvan ziet u de Sint Laurens Kerk met de toren in de steigers, bekleed met doeken waar de toren ook weer op staat afgebeeld. Rotterdam houdt zijn naam duidelijk hoog als werkstad.


Waar is de precieze plek van waar ik deze foto's heb gemaakt? Dat ziet u op foto 3 hieronder, ook uit 2009. Daar ziet u de Centrale Bibliotheek (uit 1983), ontworpen door het bekende Rotterdamse architectenbureau Van den Broek en Bakema. Dat bibliotheekgebouw ziet er aan de buitenkant uit als een waterval (het blauwe glas waaronder de roltrappen zijn geplaatst), over witte rotsen (het gebouw zelf, dus), met die gele buizen aan de buitenkant. Vandaar de bijnaam van dit pand: de Glazen Waterval. Overigens heeft het gebouw meer bijnamen: De IJstaart, de Gasfabriek, de Stofzuiger, de Centrale Verwarmingsketel, de Sneeuwberg, en de Buisbaby. Ik stond op de zesde etage helemaal bovenaan onder die Glazen Waterval. Van daaraf maakte ik mijn foto's (in 1993 en in 2009) van dit spectaculaire uitzicht over de Blaak en de Gedempte Binnenrotte. Daar staat op het raam een tekst die iedereen ter harte zou moeten nemen: Als dit Narvik was, zou ik beter kijken. Anders gezegd: pas als je in een andere stad in een ander land bent, ga je pas beter kijken; doe dat a.u.b. ook als je weer thuis bent in je eigen stad; ook daar valt meer te zien dan je aanvankelijk dacht.


Verder ziet u op de foto rechts naast de Centrale Bibliotheek de Blaaktoren (ook wel bekend als het Potlood) staan, met daarnaast in de verte de rode boog van de Willemsbrug en het Witte Huis. Naast de gebruikelijke collectie boeken voor de lezers, heeft de Centrale Bibliotheek natuurlijk een aparte collectie boeken en video's en DVD's specifiek over Rotterdam. Verder heeft de Centrale  Bibliotheek ook een aparte ruimte met daarin de Erasmuscollectie. Dat is de grootste collectie boeken ter wereld van en over de bekende Rotterdamse filosoof, theoloog en humanist Desiderius Erasmus (circa 1466 - 1536). Daarom staat op de voorgevel boven de ingang van de Centrale Bibliotheek een tekst van Erasmus: Heel de Wereld is mijn Vaderland.

zondag 14 december 2014

Nieuw: de Martkhal in Rotterdam

Hallo Bloglezers,

Eind oktober was ik voor de zoveelste keer weer een kort weekje in Rotterdam. Daar is op 1 oktober 2014 de nieuwe Markthal geopend. Die is ge-inspireerd op de markthallen zoals die in de Middeleeuwen in vele steden stonden en waar je in vroeger tijden dagelijks je verse voedsel kon kopen. Vanaf de opening van de Markthal in Rotterdam op 1 oktober 2014, werd de Markthal gelijk zeer druk bezocht door vele nieuwsgierigen. Niet alleen door Rotterdammers, maar ook door mensen van elders. Het is een enorm gebouw van 40 meter hoogte met in de overkoepelende zijwanden bijna 230 dure koopwoningen. Het enorme bouwwerk staat aan de Blaak, vrijwel recht tegenover de Centrale Bibliotheek (met zijn gele pijpen langs de buitenkant) op de hoek Hoogstraat-Blaak, en de flat bekend als het Potlood, en de bekende kubuswoningen. Die Centrale Bibliotheek kunt u goed weerspiegeld zien op foto 1. Op foto 2 ziet u een fraaie doorkijk door de hele Markthal vanaf het terras waar ik koffie heb gedronken, met buiten van links naar rechts een klein stukje van de Centrale Bibliotheek met zijn gele pijpen, het Potlood, en de kubuswoningen.
Onder de Markthal is een enorme parkeerkelder van 4 etages diep, bereikbaar per roltrap, die als bijnaam de Tijdtrap heeft gekregen. Die ziet u op foto 4. Op de zijkant van de roltrap ziet u een aantal jaartallen staan waarmee belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van Rotterdam werden gememoreerd. Voordat de bouw begon in oktober 2009, is er archeologisch onderzoek verricht en zijn er vele vondsten gedaan uit de Middeleeuwen. Om enigszins precies te zijn: uit de 14-e eeuw en - nog dieper - uit de 10-e eeuw. Een aantal van die vondsten zijn tentoongesteld in vitrines in de parkeerkelder, geplaatst rond de trappenhal.
En dan dat plafond! Spectaculair! Enkele delen ervan ziet u op de foto's 3 en 4 en 5. Op die laatste foto nummer 5 ziet u een scheefstaande toren. Dat is niet de Oldehove te Leeuwarden, maar de toren van de Sint Laurenskerk. Dat kunt u zien aan het wapen van Rotterdam boven de klok. En die koe op de voorgrond? Dat zal wel een echte Friese koe zijn. Overigens, op foto 1 ziet u links de Markthal met rechts ervan de Middeleeuwse Sint Laurenskerk met diezelfde toren.
Eind oktober waren er al circa een miljoen bezoekers binnen geweest. En het was er nog steeds zeer druk met kopers en bezoekers. Ik zag ook veel mensen met een fototoestel rondlopen en foto's maken. Ik heb er rondgewandeld, foto's gemaakt (ik was dus niet de enige), en gesmuld van een kop koffie met een chocoladetaartpunt. Hieronder staan een vijftal foto's die ik toen gemaakt heb.








Overigens heeft de markthal 1 nadeel: de klimaatbeheersing. In oktober 2014 was het nog warm in de Markthal; sommigen vonden het zelfs om te smoren. In november 2014 werd het koud en moesten er kachels op de terrassen worden geplaatst en in december 2014 was er sprake van dat er schuttingen moesten worden geplaatst in de markthal voor tegen de tocht.