zondag 8 mei 2011

Zondagmiddag in Steenwijk


Hallo ge-interesseerde lezers,


Inderdaad, ik ben op 8 mei 2011 met de trein naar Steenwijk gereisd. Ik reis al tientallen jaren van Leeuwarden naar Rotterdam (waar ik geboren ben), en daarbij passeer ik telkens weer het stadje Steenwijk, maar ben er nog nooit uitgestapt. Tot deze dag. Steenwijk is een aardig stadje met veel oude historische gebouwen en 5 kerken binnen zijn grachtengordel. De oudste is de Clemenskerk, met een toren van 87 meter hoog. Curieus is dat in die toren sinds begin 20-ste eeuw ook een watertoren is ondergebracht. Zeer ongewoon voor een kerktoren. Allemaal wijwater soms? Neen, dat kan niet, want deze Clemenskerk is al sinds het begin van de 80-jarige oorlog protestants. Dan is er nog een nieuwe Sint Clemenskerk, gebouwd in 1882-83 door de architect Alfred Tepe (een leerling geweest van de beroemde architect Pierre Cuypers). Verder is er een Doopsgezinde Vermaning (de Doopsgezinden noemen hun kerken nu eenmaal zo). Dan is er nog een oude kerk van voor circa 1470 waar nu Gereformeerden (Vrijgemaakt) samenkomen. Wel opmerkelijk dat die ineens zo'n oud kerkgebouw hebben gekregen in Steenwijk. En dan was er nog een Gereformeerde kerk, waarvan de eerste steen in de jaren 20 werd gelegd door een zekere dominee Ploos van Amstel.

Na mijn rondwandeling door het centrum, wandelde ik verder over de stadswallen van Steenwijk. Of: althans wat daar nog van overgebleven is. Er staan tegenwoordig veel hoge bomen op al die wallen. En aan de overkant van de stadsgracht zijn - sinds circa 1870 - veel woonwijken verrezen. Net als bij iedere stad. Aan het eind van de stadswallen, lag de toegang tot het fraaie park Rams Woerthe. Vlak achter de ingang van dat park ligt de villa Rams Woerthe. Dat is een fraai pand in Jugendstil, dat werd gebouwd in 1899. Erachter werd het langwerpige park aangelegd met veel bomen, struiken en waterpartijen. Dat park is beslist een wandeling waard.

Daarna wandelde ik weer rond in het centrum en begaf me langzaam maar zeker richting station. Aan de oostank van het stadscentrum zag ik ineens het standbeeld staan van Johan van den Kornput. Die naam zei mij op dat moment totaal niets. Maar dat werd anders toen ik de tekst op de steen aan de voet van het standbeeld las. Hij had Steenwijk verdedigd in de jaren 1580-1581 tegen de graaf van Rennenberg. Tsjaa. Dat is een heel verhaal, maar het kwam er in het kort op neer dat Groningen (om het behoud van zijn stapelrecht) partij koos voor Spanje, net als de graaf van Rennenberg, die op dat moment stadhouder in Spaanse dienst was van Groningen. Daarom gaf Willem van Oranje om alle verbindingswegen naar Groningen af te snijden en de stad te omsingelen. Steenwijk viel in handen van de Prinsgezinden, evenals Coevorden. Midden in het Bourtanger moeras werd een grote schans gebouwd (inderdaad, de huidige vesting Bourtange). En zo verrezen er meer schansen rond Groningen en werd de stad langzaam maar zeker omsingeld. Om die omsingeling te doorbreken, trok stadhouder Rennenberg van Groningen naar Steenwijk en belegerde het stadje. Het jaar daarop overleed Rennenberg en gaven zijn troepen de belegering op. De verdediging van Steenwijk gedurende dat beleg werd geleid door Johan van den Kornput. van hem werd pas in 2008 dit standbeeld neergezet. Zoals je op de bijgevoegde foto ziet, staat hij trots met in zijn ene hand de nationale vlag en met zijn ene voet op een Spaanse helm. Op de achtergrond is de toren van de oude Clemenskerk te zien (die dus ook in gebruik is als watertoren). En hoe liep het uiteindelijk met Groningen af? In 1594 gaf de stad zich over aan de stadhouder van Friesland Willem Lodewijk (in Leeuwarden beter bekend als Us Heit) en sloot de stad zich aan bij de Unie van utrecht, nadat deze de belofte had gekregen dat de stad zijn stapelrecht mocht behouden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten