een middag naar Nes en Akkrum

Hallo bloglezers,

afgelopen zondagmiddag 31 juli nam ik de trein naar Akkrum. Op 14 mei 2010 was ik ook al in Akkrum geweest. Ik vond het wel een interessant dorp. Daarom ging ik er nu weer een middag heen. Nadat ik op het station van Akkrum was uitgestapt en een kop koffie had genomen in restaurant Goerres, wandelde ik in oostelijke richting onder de spoorbrug door. Aan je linkerhand (het noorden) heb je de rivier de Boorne. Daar is veel vaarverkeer te zien van motorjachten, zeilschepen en andere pleziervaartuigen. Verderop zie je op een eilandje in de Boorne het roestbruine beeld staan van het duo Manke Meine en Kromme Knillis. Heel lang geleden groeven ze een kanaal van de Boorne naar .. (ja waar naar toe ook al weer?). Na verloop van tijd keek Kromme Knillis eens achterom en zei : "wat krom". Dat sloeg op de vaart die ze hadden uitgegraven; die was helemaal niet recht geworden.

Aan de rechterkant (de zuidkant) heb je een soort singel. Daarin drijft al zo'n 30 jaar lang een reuzenkikker in rond. Die kikker was me in 1980 al opgevallen. Iedere keer als ik per trein naar mijn stage-adres in Weesp reisde, zag ik die kikker daar ronddrijven. Maar waarom hij daar was wist ik niet. Pas sinds vorig jaar heb ik daar iets over gehoord. Hij was 30 jaar geleden gemaakt en gebruikt in een optocht. Sindsdien werd ie bewaard en werd ie op een vlotje in deze singel gezet. Daar drijft de kikker al zo'n 30 jaar rond. Hij is de mascotte van de buurt. Van tijd tot tijd wordt ie eruit gehaald, soms voor weer een optocht, maar beslist elk jaar weer voor een opknapbeurt. Nadat ik foto's van de kikker had gemaakt, wandelde ik verder oostwaarts, door de tunnel onder de snelweg door, het dorp Nes in.

De watertoren van Nes is vanaf grote afstanden zichtbaar. In 2000 - ten tijde van de manifestatie Simmer 2000 - is er een soort lampekap op deze watertoren gemonteerd, zodat ie op een reuzachtige staande lamp leek. Ik heb er indertijd een fraaie nachtfoto van gemaakt. Die watertoren van Nes staat aan de Kleasterwei ( voor Nederlandstaligen: de Kloosterweg). Want, schuin tegenover de watertoren, midden tussen de weilanden, ligt een terp. En op die terp stond in de Middeleeuwen een klooster. Vandaar de naam van de weg die nu nog steeds langs deze terp loopt. Dat is op de bijgevoegde foto te zien: de weg, de watertoren en in de weilanden de terp. Op die terp stond sinds 1228 een klooster van de Duitse Orde. Over die Duitse Orde heb ik vorig jaar op 5 maart 2010 al geblogd, in verband met een tentoonstelling over de Duitse Orde in Friesland, in het Museum Willem van Haren in Heerenveen. Daar kunt u meer lezen over de Duitse Orde. Om het zeer kort samen te vatten: De Duitse Orde is rond 1190 gesticht ten tijde van de Derde Kruistocht. Rond 1290 moesten alle Kruisvaarders en Kruisridders zich definitief terugtrekken uit Palestina. De Duitse Orde ook. Ze begon toen haar imperium op te bouwen en vooral uit te breiden met kloosters en landerijen in het Middeleeuwse Duitse Rijk en vooral in de Baltische landen. Reeds in 1228 werd op deze plek bij Nes een klooster van de Duitse Orde gebouwd. In 1580 vond de Reformatie plaats in Friesland. Alles wat naar Katholicisme zweemde, werd uit de hele provincie Friesland verwijderd. De pastoors en monniken en andere RK-geestelijken werden de provincie uitgejaagd. Zo ook de kloosterlingen van dit klooster bij Nes. Het klooster zelf werd gesloopt om te voorkomen dat Spaanse troepen het gebouw als basis konden gebruiken. In later eeuwen zijn er enkele vondsten gedaan, zoals een Middeleeuws wierookvat en een gebroken grafsteen van een commandeur van het klooster, die nog getuigen van de vroegere aanwezigheid van het klooster. Tegenwoordig is de terp in gebruik als begraafplaats. Vlak voor de ingang staat een informatief bordje over deze historische plek, over het klooster van de Duitse Orde, over de paar vondsten, en over de huidige begraafplaats. Op het allerhoogste gedeelte staat een grote klokkestoel van witgeverfde balken. Aan de voet van de klokkestoel ligt de gebroken grafsteen van de commandeur van het het klooster. Ik liep de begraafplaats op, wandelde er rond en maakte er verschillende foto's.

Toen ik uitgefotografeerd was, verliet ik de begraafplaats en wandelde terug richting NS-station en liep het dorp Akkrum in. Er was sinds vorig jaar mei weinig veranderd. Wel zag ik ineens het geboortehuis van de heer Kuiper. Hier was op 23 oktober 1843 Folkert Harmens Kuiper geboren. Bij het complex Welgelegen maakte ik enkele foto's van de tuin vol perken met kleurige bloemen. Dat was in mei 2010 nog niet zo. Toen stonden vooral de bloesembomen in bloei. En vorig jaar was ik een eind verder gewandeld naar het complex Coopersburg. Toen heb ik foto's gemaakt van de voorkant van het complex. En vervolgens ben ik toen naar de achterkant gewandeld want daar heb je een klein parkje met een vijver en een mausoleum. Die eerder genoemde Folkert Harmens Kuiper was in de loop van de 19-e eeuw naar Amerika ge-emigreerd, rijk geworden en jaren later teruggekeerd naar Nederland. Terug in zijn geboortedorp Akkrum, stichtte hij het complex Coopersburg, bestemd voor de armen van het dorp. Omdat de Amerikanen zijn achternaam Kuiper niet konden uitspreken, maakten die er Cooper van. En die naam is nu dus aan het huidige complex gekoppeld. Na zijn overlijden is hij in het mausoleum in dat parkje achter het complex bijgezet. En nu, in 2011, heb ik zijn geboortehuis ook gevonden. Het heet "Bar Bistro Coopershuis", en het staat tegenover de oude dorpskerk.

Hierna wandelde ik terug naar restaurant Goerres en genoot daar van een lekkere kop koffie met gebak op het terras langs de Boorne, waarna ik per trein terugkeerde naar huis. Wat valt er over het dorp Akkrum toch veel te vertellen. zo heb ik het nog niet gehad over de nep-raderboot Frisian Queen, die hier zijn thuisbasis heeft. Zo heb ik het ook niet gehad over de slag aan de Boorne (tussen de Friese koning Poppo en de Frankische hofmeijer Karel Martel) die hier ergens langs de oevers van die rivier in 734 heeft plaats gevonden. En zo heb ik het evenmin gehad over de doopsgezinde kerk van Thomas Romein die schuin tegenover de oude dorpskerk staat.