Komende zondag 11 november is het weer zover. Neen, ik heb het niet over dat kinderfeestje rond Sint Martinus. En ik bedoel ook niet de aftrap naar het carnaval voor volgend jaar in februari. Neen, ik bedoel de Dodenherdenking, ook wel bekend als Wapenstilstandsdag. Op 11 november 1918 werd om 11 uur 's ochtends in een treinwagon in het bos van Compiegne de wapenstilstand getekend tussen de Fransen, Britten en Amerikanen enerzijds en de Duitsers anderzijds. Daarmee kwam er een eind aan de Eerste Wereldoorlog. Daarom wordt in Frankrijk, Belgie, Groot-Brittannie, Canada, Australie, Nieuw-Zeeland, en de Verenigde Staten van Amerika de wapenstilstand op deze datum herdacht, inclusief de circa 10 miljoen doden die in de Eerste Wereldoorlog zijn gevallen.
Als je regelmatig naar de BBC-zenders kijkt, zie je daar op die zenders dat de tv-presentatoren, nieuwslezers, politici en vele anderen - eigenlijk bijna iedere Brit, maar ook Canadees, Australier, Nieuw-Zeelander, etc - vanaf 1 november tot aan de herdenking op 11 november een poppy opgespeld heeft op zijn kleren. De poppy oftewel de klaproos was tijdens de Eerste Wereldoorlog de bloem die altijd als eerste bloeide op de slagvelden, nadat die door de vele artilleriebeschietingen totaal waren omgewoeld. Vandaar dat die bloem het symbool werd. Dat wordt ook aangehaald in het beroemde gedicht van de legerarts John MacCrae, met de beginregel: In Flanders Fields, de poppies blow, between the crosses, row on row.
Komende zondag 11 november 2012 vinden er dus verschillende herdenkingen plaats. In Belgie bij het graf van de Onbekende Soldaat voor de Congreszuil in Brussel, in Frankrijk bij het graf van de Onbekende Soldaat onder de Arc de Triomphe, en in Groot-Brittannie bij de Cenotaaf (monument annex grafkist zonder lijk) midden op de Whitehall te Londen. En daarnaast zijn er ook herdenkingen in Canada, Australie, en andere landen die (aan Geallieerde zijde) hebben meegevochten. En natuurlijk beginnen al die herdenkingen om 11 uur 's ochtends, het moment waarop op die 11-de november 1918 de Wapenstilstand werd getekend in het bos van Compiegne.
Op de foto hier onder ziet u het bos van Compiegne. Midden op de foto ziet u de betonplaat met er omheen die lage paaltjes met elkaar verbonden door een ketting. Dat is de plek waar op 11 november 1918 de treinwagon stond waar om 11 uur die ochtend de wapenstilstand werd getekend. Voor Frankrijk bijkans dus een heilige plek, waar de vijand Duitsland zich gewonnen moest geven. Dat kwam indertijd al niet lekker aan bij de Duitsers. Maar de vrede die een jaar later op 28 juni 1919 in Versailles werd getekend, was zo mogelijk nog vernederender voor Duitsland. En eigelijk ook schandalig, want Duitsland kreeg de schuld van de hele Wereldoorlog, terwijl het niks te maken had gehad met die moordaanslag op de Oostenrijkse (!) troonopvolger in Sarajevo op 28 juni 1914. Niks. Geen wonder dat er 20 jaar later een Tweede Wereldoorlog begon waarin Duitsland in 6 weken tijd - precies zoals generaal von Schlieffen het in 1906 in zijn roemruchte plan al had uitgedokterd - Frankrijk wist te verslaan en zich op 22 juni 1940 met een nieuw overgave-verdrag wreekte op Frankrijk, die ook werd getekend op precies diezelfde plek, in precies dezelfde treinwagon.
Op de achtergrond staat tussen de witte vlaggemasten, op een hoge sokkel het standbeeld van generaal Foch. Hij kijkt trots voor zich uit omdat hij Duitsland op de knie-en had weten te krijgen. Daar moeten heel wat kanttekeningen bij worden geplaatst. Dat had Frankrijk namelijk absoluut niet alleen voor elkaar gekregen; daarvoor had het de hulp nodig van de bondgenoten Rusland (tot aan de revolutie in 1917), en Groot-Brittannie, en de Verenigde Staten van Amerika (vanaf 1917). Verder was het zo dat Frankrijk in 1918 volstrekt oorlogsmoe was. Evenals Groot-Brittannie. En ook Duitsland begon de grens van zijn uithoudingsvermogen te naderen.
De hier boven staande foto van de plek waar de treinwagon in het bos van Compiegne heeft gestaan op 11 november 1918, heb ik gemaakt in juni 2005. Toen heb ik samen met mijn vriend uit Groningen een grote vakantiereis gemaakt langs de slagvelden van de Eerste en Tweede Wereldoorlog in Belgie en Noord-Frankrijk. Hij was zeer ge-interesseerd in de Tweede Wereldoorlog, ik in de Eerste Wereldoorlog. Hij had voorgesteld om deze reis langs de slagvelden van de beide wereldoorlogen te maken en ik ging er mee akkoord. Het was een zeer leerzame reis, eigenlijk vooral een studiereis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten